Yıllar içinde, özellikle iş dünyasındaki gözlemlerim,
okuduklarım ve farklı konu uzmanlarıyla değerli sohbetlerimle ilgili kendime
düzenli notlar aldım.
Bilginin paylaştıkça çoğaldığını daha yoğun hissettiğim bu
dönemde, notlarımı derleyerek düzenli paylaşma kararı aldım. Geçtiğimiz haftasonu da, duygusal zeka ile ilgili
üç yıl önce yazdıklarım dikkatimi çekti.
Konuyla ilgili yeni kaynakları da yeniden gözden
geçirdiğimde, duygusal zeka için yapılan genel bir benzetmeyi fark ettim:
buzdağının görünen ve görünmeyen kısmı.
Resim Kaynak: E.Vermeulen
Tahmin edebileceğiniz gibi buzdağının görünen kısmı
"Mantıksal Zeka (IQ)"ya, suyun altında kalan ve görünmeyen kısmıysa
"Duygusal Zeka (EQ)"ya benzetiliyordu.
IQ ve EQ kavramlarının kelime tanımlarına buradan da
ulaşabilirsiniz:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Zeka_testi_(mantıksal_akıl)
https://tr.wikipedia.org/wiki/Duygusal_zekâ
Buzdağı yaklaşımını şöyle özetlemek doğru olabilir: bir
durum karşısında mantık yürütmek ve ona metodolojik yaklaşmak esas olduğunda;
IQ'su yüksek olanlar ön plana çıkıyor. İş dünyası son yüzyılda özellikle yüksek
IQ'yu ödüllendirdi.
Ancak, globalizasyon, hızla artan rekabet, nüfus ve eğitim
seviyesi alışılan kuralları değiştirdi.
Resim Kaynak: Shutterstock 119092402
Herhangi bir duruma gösterilen mantıksal yaklaşım kadar,
ona verilen ve verilebilecek reaksiyonları hissetmek de önem kazandı. İşte, bu
noktada duygusal zeka (EQ) sahneye çıktı.
"Emotional Intelligence" kitabının yazarı
psikolog Daniel Goleman'ın araştırmalarına göre başarılı liderlerin %85'i EQ'su
yüksek kişilerden oluşuyor.
Duygusal zekası yüksek liderlerin özellikleri nelerdir?
- Konuşarak değil, kendileri de yaparak yönetiyorlar.
- Ekiplerinin yetkinliklerini yakından takip ediyorlar.
- Zor kararlar almaktan korkmuyorlar.
- Önce anlamaya, sonra anlaşılmaya önem veriyorlar.
- Kurum içi ve dışındaki ilişki sınırlarını iyi
belirliyorlar.
David Mclelland tarafından gerçekleştirilen bir başka
araştırma da, duygusal zekası daha yüksek olan yöneticilerin, olmayanlara
kıyasla kurumlarına %15-20 daha fazla yıllık gelir kazandırdığını gösteriyor.
Tüm bunların üstüne bir de Dale Carnegie Enstitüsü'nün bir
kariyer yolculuğunun üst basamaklarında teknik bilginin sadece %15, diğer
yönetsel becerilerin %85 önemi olduğunu tespit etmesi, başarı için EQ'nun şart
olduğunu kesinleştiriyor.
Sonuç olarak, yalnız başına ne IQ, ne de EQ yeterlidir.
Mantıksal zekanın (IQ) doğuştan olduğu savunulsa da, duygusal zekanın (EQ)
geliştirilebildiği bir gerçek. Bu da, profesyonellerin farkındalıkla
kendilerini geliştirebileceklerinin en temel göstergesidir.
Kaynaklar
Emotional Intelligence, Dale Goleman
Özgür Umut Eroğlu
GAMA Power Systems
CEO & Vice Chairman of Board